Recensies / Critics

 

Over de roman Fluweel van leegte:

  • In woorden trekt De Boose een monument van melancholie op. Een bijzonder geladen taal, verinnerlijkt en heel subtiel. De Standaard
    Een mooi bewijs dat een auteur zich over zichzelf kan buigen en tegelijkertijd maatschappelijk geëngageerd kan zijn. Stefan Hertmans

 

Over de dichtbundel Wegen naar Insomnia:

  • Vol tederheid en razernij. Vol bloed en woede. Wegen naar Insomnia gaat voor je staan en rukt zijn kleren open. Ongeschoren, ongewassen. Onmodieus romantisch. Bevlogen. Peter Verhelst, auteur

 

Over de verhalenbundel Gestuite vlucht:

  • Jammer dat niet meer Vlaams proza de grote inzet van zijn werk heeft. De Standaard
    Bizar maar alles behalve ontoegankelijk. Trouw
    De triomf en de neergang van het individu werden zelden zo lyrisch en doorwrocht bezongen. Vlabin, bib.vlaanderen.be

 

Over de dichtbundel De moed om te falen:

  • Te midden van de esthetica van het melancholische komt de enchanter, de sorcerer, de conjurer Johan de Boose, en levert ons de stille storm van zijn poëzie. Jean-Pierre Rondas, producer VRT

 

Over de literaire nonfictie Alle dromen van de wereld:

  • Dat hij een begaafd romancier en dichter, slavist en journalist is, komt goed van pas. Alleen al vanwege de stijl is zijn werk een literaire traktatie. Vrij Nederland
  • Een fijnbesnaarde en oprechte neerslag van een passionele liefde. De Morgen
  • De Boose kan prachtig vertellen. De Standaard
  • Excellent boek. De Bond
  • Een prachtig geschreven en rijk gestoffeerd boek. Oost-Europatijdingen
  • Een boek dat wij sterk aanbevelen! Grande

Over de literaire nonfictie De Grensganger:

  • De Boose schildert met grote stilistische elegantie een geschakeerd portret van een zowel intrigerend als schrikwekkend tijdsgewricht. De Morgen
  • De Grensganger is het literaire genre dat men “ideologische archeologie op schrift” zou kunnen noemen. De Boose heeft een boek geschreven dat uitblinkt in stijl en het menselijk bestaan op indrukwekkende wijze blootlegt. Zijn literaire talent maakt dit boek tot een absolute aanrader. Ablak/Prospekt (Universiteit Amsterdam)
  • Een welgedoseerde mengeling van kleine verhalen, instructieve samenvattingen van relevante flarden geschiedenis, anekdotes, ddr-moppen en veel eigen poëtische impressies. De Leeswolf
  • De Boose combineert mooie reisverhalen met een leesbare brok geschiedenis. Hij aanvaardt gretig die prachtige zwakte van de ware reiziger: hij blijft zich verwonderen en probeert geregeld, ietwat wanhopig, tot een oordeel te komen zonder te veroordelen. De Standaard
  • De Grensganger is met durf geformuleerd, literair, inhoudelijk interessant en boeiend. Poëzie, precisie en betrokkenheid gaan in De Grensganger voorbeeldig samen. Juryrapport Henriette Roland Holstprijs 2008

 

Over de roman Noem het middernacht:

  • Onbeschroomd melancholisch. Een genadeloze afdaling in de muil van de drankduivel. Een beklemmende leeservaring. De Morgen
  • Het mooiste boek van het jaar. Prachtig on-Vlaams. Kurt van Eeghem op VRT, Radio 1
  • Een boek om te verfilmen. Stijn Meuris op Literaire Lente 2007
  • De intellectuele versie van Dimitri Verhulst. VRT, Klara
  • Een schitterend relaas van een aloverheersende vriendschap, verstikkend en benauwend, maar ook warm en liefdevol. Muziek & Woord

 

Over de dichtbundel De vrijheid van zwijgen:

  • Wie dergelijke verzen kan schrijven, kent zijn vak. Puik werk. Prachtige bundel. Knack

 

Over de literaire nonfictie Het geluk van Rusland:

  • Grote kennis en ervaring, pakkende dramatiek, prachtige beelden. Piet de Moor, Knack
  • De mix van geschiedenis en actualiteit, van realiteit en fictie, van wetenschappelijke kennis en eigen ervaring, maakt dit boek zo uniek. Stefan Blommaert
  • Een verdere schakel in een indrukwekkend reis-oeuvre. Geert Mak
  • De Boose is niet alleen belezen, hij is ook een onvermoeibare zwerver en een bevlogen observator. Joseph Pearce, De Morgen
  • Johan de Boose beheerst de kunst van de literaire non-fictie, dat moet gezegd. Ablak/Prospekt

 

Over de literaire nonfictie De Poppenspeler en de Duivelin:

  • De Boose heeft in de loop der jaren zijn eigen stijl ontwikkeld, die het midden houdt tussen reportagewerk, beschouwingen op geschiedenis en literatuur, en een vleugje lyriek. (…) Hij wordt steeds penvaster. (…) Een boek met karakter. Jorn de Cock, De Standaard
  • De Boose schrijft zijn ‘zwerversverhaal’ met een bevlogenheid die soms doorslaat naar het pathetische, maar de tragiek van de gebeurtenissen brengt zijn verhaal altijd weer in evenwicht. Vrij Nederland
  • Het taalgebruik van De Boose is bloemrijk en poëtisch. Zijn beschrijvingen roepen bijna letterlijk de geur van het land op. Ablak/Prospekt
  • Ik heb “De poppenspeler en de duivelin” met bewondering en emotie gelezen. Het is een groots ademend boek, dat toch zijn kwetsbaarheid niet opgeeft. Wat JdB laat zien, als historische beweging, is tragisch en peilloos. Maar ook de kant van de verbeelding is erg intens: in de poppenspeler zit een alter ego, maar wellicht ook een alternatieve Kantor…? Tenslotte is de intieme diepte in de figuur van de duivelin een beweging die het hele boek gepassioneerd aan elkaar lijmt, en de apotheose, waarbij haar stad, als ultiem punt, zonder haar wordt bezocht, is een pijnlijk mooie allegorie geworden. A la guerre comme à la guerre, quoi.’ Stefan Hertmans

 

Over de dichtbundel Geheimen van Grzimek:

  • Johan de Boose neemt ons mee op een existentiële reis. Met de vreemde naam op het omslag van een van zijn boeken creëerde zijn vader een geheim, dat, ook wanneer je de bundel uit hebt, mooi onopgelost blijft. (…) Schoonheid en verwoesting komen in deze bundel naast elkaar voor. Mij fascineert hoe Johan de Boose, als een echte grensganger, daartussen zijn persoonlijke weg zoekt. Paul Demets in De Morgen

 

Over de roman Bloedgetuigen:

  • ‘Bloedgetuigen’ leest intens en veeleisend, maar het boek is een bijzondere verrijking. Een vergelijking met ‘Het verdriet van Belgie’ gaat op, maar ook met ‘De welwillenden’ van Jonathan Littell. Na ‘Bloedgetuigen’ ziet Europa er nooit meer hetzelfde uit. Boekenkrant.com
  • Een meeslepend oorlogsdrama dat alleen al door de reikwijdte ervan tamelijk ongezien is in de Vlaamse literatuur. Bovendien is De Boose een schrijver die er geen behoefte aan heeft om zijn diepste zielenroerselen te presenteren als wereldschokkende inzichten, maar iemand die met kennis van zaken spreekt en door middel van uitgebreid onderzoek een poging onderneemt om zijn wereld een klein beetje beter te ordenen. Die literatuuropvatting is behoorlijk zeldzaam geworden. Het heeft meeslepende oorlogsverhalen opgeleverd. Matthijs de Ridder in De Leeswolf
  • Een literaire polyfonie: het boek is tegelijk een historische roman, een bildungsroman, een ideeënroman én een experimentele roman. Paul Depondt in De Volkskrant
  • Een meeslepend epos over idealisme en ontgoocheling, over wreedheid en egoïsme. De Boose weet in deze helse reis door de voorbije eeuw voelbaar te maken dat de grens tussen goed en kwaad flinterdun is. Hij doet dat in schitterend proza. Sonja de Jong in HDC Media
  • Geen boek in het Nederlands is mij bekend dat een dergelijke literaire en intellectuele uitdaging vormt voor een lezer, dat het complete pandemonium van de XXste eeuw en wat eraan voorafging zo indringend weet te slijpen. (…) Verbijsterende eruditie. Teder inlevingsvermogen. Schitterende filosofische lessen, rake metaforen en gierende anekdotes. Jan van Duppen op deredactie.be (nieuwswebsite VRT)
  • ‘Bloedgetuigen’ heeft een dynamische hectiek die helemaal past bij de veelkoppige revolutie in het hart van de twintigste eeuw. (…) De geschiedenis vormt ons onherroepelijk, maar uiteindelijk waken we toch zelf over onze ziel. Eigenlijk doet De Boose dat wel heel mooi, heel invoelend, en laat hij zien hoe geweldig je fictie kunt inzetten in ideeëngeschiedenis. Joost de Vries in De Groene Amsterdammer
  • De Booses schrijfstijl past in de verhalende traditie van de grote Russische romans, inclusief de bijbehorende filosofische discussies waarin hij de personages naar hartelust laat refereren aan Poesjkin, Dostojevski en Tsjechov. (…) ‘Bloedgetuigen’ bevat zoveel schitterends dat alle inspanning wordt beloond. (…) Een sprookjesachtige kroniek. (…) Wat op filosofisch vlak een open deur is, krijgt in de roman beklemmende contouren. ‘Bloedgetuigen’ vertelt ons iets wat we eigenlijk niet willen weten. (…) De talrijke veldslagen, massagraven en fysieke martelingen komen geregeld akelig dichtbij, vooral omdat de auteur goed doseert. (…) De eindes van alle drie de verhaallijnen laat de auteur prachtig op hun plek vallen. (…) Hoe taai deze roman bij tijd en wijlen ook is, voor zo’n veelomvattende, historisch onderlegde én gedurfde reis door de afgronden van de 20ste eeuw mag de lezer ook best wat moeite doen. Ewoud Kieft in NRC Handelsblad
  • ‘Bloedgetuigen’ is een dikke pil die alles heeft om een Vlaamse modern classic te worden. (…) Een pakkend en ontluisterend relaas. (…) JdB is een geboren verhalenmaker die erin slaagt de details van de grote geschiedenis te doen spreken. Eindelijk weer eens een Vlaamse romanschrijver die hoogst plezierig kan vertellen over de meest onplezierige dingen. Gazet van Antwerpen
  • Om het toch maar even met Boon te zeggen, meneer De Boose: Bloedgetuigen is een roman die iedereen moet lezen, en droeg ik een petje, ik nam het voor u af. Kris Humbeeck
  • Een wervelende parabel over de duivelse vernietigingskracht van ideologische scherpslijpers. Frank Hellemans in Knack
  • JdB levert met ‘Bloedgetuigen’ zijn meesterproef als romancier af. (…) Een bijwijlen meesterlijk historisch panorama. (…) Zelden heeft een Vlaamse roman zoveel ambitie. Gilbert Roox in De Standaard
  • Geregeld blinken de verhalende episoden uit door een visionaire kracht die je aan je stoel gekluisterd houdt. Jaap Goedgebuure in Het Financieele Dagblad
  • Alles aan deze uitgave ademt ambitie. (…) Magistraal geheel. (…) Een uitzonderlijk boek, uitzonderlijk complex van structuur, uitzonderlijk taalgebruik. (…) Hoe walgelijk, hoe gruwelijk, hoe pakkend of hoe ernstig de feiten ook zijn, De Boose verwoordt die per definitie in een nog exuberanter beeld. Walter Pauli in De Morgen
  • Als de Tweede Wereldoorlog de climax van het boek vormt, is de nasleep en het naar huis keren van alle overlevende karakters het denouement. Een van ruim honderd pagina’s, vervuld van triestheid, doelloosheid en een onmogelijkheid van mensen om zich nog aan de wereld aan te passen. En vreemd genoeg is dit, in al zijn neerslachtigheid, het deel dat bij mij het meest beklijft. Bob Hopman op recensieweb.nl
  • Overweldigend epos, kan niet anders zeggen. Drie verhaallijnen kronkelen door elkaar, maken contact en beïnvloeden elkaar. Een collaborerende Vlaamse familie, een intellectueel gezin in Sint-Petersburg en een door Rusland reizend Joods echtpaar. En de twintigste eeuw zelf aan het woord in de gedaante van de Slettenbak. Alles zuiver en hard opgeschreven. Wat is de definitie van goed en fout als de menselijke maat wordt vermorzeld door politieke ideologieën? De twintigste eeuw in zijn donkerste gedaante. Benieuwd of jury’s bereid zijn zich door deze baksteen van ruim 700 bladzijden te werken. Ik mag hopen van wel. Verplichte kost voor de lezers van Grossman, Littell en Binet. Ronnie Terpstra van Boekhandel Van der Velde in Leeuwarden
  • Johan de Boose est un des écrivains majeurs de Flandre, romancier des violences de l’Histoire, arpenteur infatigable de ses champs de bataille, de ses trahisons et de ses résistances, il est une voix urgente, épris de justesse littéraire et de justice humaine. Kenan Görgun (Belgisch-Turks auteur/cineast, organisator van Checkpoint Festival Brussel, http://en.wikipedia.org/wiki/Kenan_Gorgun)
  • Moraal en geschiedenis is één van de belangrijke thema’s in Bloedgetuigen. Het is een thema dat de romancier beter en dieper kan exploreren dan de historicus dat kan, omdat hij de vrijheid heeft personages te boetseren die hun diepste gedachten blootleggen, waar het de historicus doorgaans aan bronnen ontbreekt om die diepgang te bereiken. Maar dergelijke exploratie wordt maar interessant vanuit historisch oogpunt als de romanschrijver een geloofwaardig personage borstelt en in een historisch correcte context plaatst. Johan de Boose doet dit uitmuntend. Ik realiseerde me bij het lezen van de Vlaamse hoofdstukken hoe moeilijk dat wel is en de academische schrijver die hier aan het woord is, buigt ootmoedig het hoofd voor de romancier. Een historische roman kan m.i. zonder meer als een meesterproef voor elke auteur worden beschouwd. Van de schrijver wordt behalve het vermogen tot vertellen, ook nog eens een grondige kennis van de historiografie verwacht. Al deze kwaliteiten zijn in het boek van Johan de Boose aanwezig. Prof. Bruno de Wever

 

Over Gaius:

  • Johan de Boose doet met zijn bloemrijke Nederlands niet onder voor Erwin Mortier en met zijn misantropische mensbeeld niet voor Dimitri Verhulst. En dat alles in een slimme, intellectualistische roman over decadentie en theatraliteit. NRC
  • Een geraffineerde compositie. De Boose roept de decadente pracht en vuiligheid letterlijk in geuren en kleuren op. Trouw
  • Een genoegen om te lezen. Gaius is het eerste deel van een trilogie. Ik verheug me al op het volgende. Vrij Nederland
  • Wie de welwillendheid kan opbrengen om in het antieke theater van De Boose plaats te nemen, zal ongetwijfeld genieten van zijn gulheid. De Morgen
  • Een kunstwerk dat tot nadenken stemt. De Standaard.
  • Als de overige delen met evenveel diepgang en sfeer zijn geschreven, is de Nederlandse literatuur een meesterwerk rijker. Maarten Dessing in Boek magazine

 

Over Jevgeni:

  • Een heerlijk boek voor wie van een schelmenroman houdt. Han Borg op Tzum literair weblog
  • Niet zelden vermakelijk, (…) fundamenteel absurd en bijna steeds verbaal virtuoos. De postmoderne slapstickversie van Tarkovski’s bloedserieuze Andrej Roebljov, Arnold Heumakers in NRC
  • Half ironische, half ernstige verkitsching van de horror. Jaap Goedegebuure in Trouw
  • De roman ratelt en ruist van puur taalplezier. Met onversneden gretigheid trekt Johan de Boose alle registers open. Erik Ziarczyk in De Tijd
  • De verhitte verbeelding en opgezweepte vertelling weerspiegelen het schipperen tussen ernst en groteske. Johan de Haes op cobra.be

Over Het vloekhout

  • The parabel remembers of the Sysiphos of Camus, who is an allegory of mankind. But there is a fundamental difference. The reiterations in the myth of Sysiphos center around the heaviness of the rock. The reiterations in the parabel of the man with the heavy packs center rather around the reiterations of the emptiness of the packs. But they were heavy. Are they empty, or is the content invisible and nobody sees it?
    There is another parabel in the novel, the main parabel, the novel´s frame. This one certainly centers around seeing. The board of wood is painted with an icon of Maria. It can only see the icon when looking in a mirror. At the same time, the board „is“ the icon. (It´s like body and „soul“ were reversed, the soul ist outside). The icon has it’s eyes closed, doesn´t seem to see. Nobody saw them ever open, exept perhaps one holy fool. (And Stalin perhaps in his worst hour, the angel and the devil).
    Both parabels, as I understand them, rotate around the verb „seeing“. If somebody sees the content oft he packages, they are filled.
    Very small babys can see but not realy look. Their eyes are vage. Suddenly, with six weeks of age, this changes from one day to he other. They look into the face of their mother, their father, into the eyes. It´s like a miracle. How does the very small baby see the mother, as long as it can´t look at her? How does she look at her/him who can´t look back?
    In qunatum-science seeing changes everything. When the measuring-equipment measures – sees – the quantum-particle, the particle enters through that port from the realm of potentiality and probabilities into the realm of reality. Barbara Ostrop
  • Geniale plot. Scherpe observaties. Verrassend. Een grote literaire reis. (De Boekenkrant) * * * * *
  • Een wervelende roman. De Boose speelt met het genre van de literaire satire. Onder De Booses mooie zinnen en wervelende gebeurtenissen ligt een essay besloten over de zin en onzin van geloven. Roman met een fiks tempo.  (De Standaard, lees hier de volledige recensie: De Boose-De Standaard-29-11-2018)  * * * *
  • Dankzij de lichtvoetige verteltrant uitstekend verteerbaar. (Algemeen Dagblad) * * * *
  • Bezield schrijver. (NRC)
  • Een originele roman met een fraaie compositie, geschreven in bedrieglijk eenvoudige taal. De Boose weet het zogeheten mysterie uit te kleden in een reeks pijnlijke en ontroerende kantelmomenten. (Tzum)
  • Wat een vreemd maar intrigerend boek. (Het Nieuwsblad)
  • Fascinerend boek. Meeslepend. Wie een teerhartige ziel heeft, moet wel even oppassen. Opmerkelijke roman. Hemelse kleuren (Friesch Dagblad)
  • JdB is een rasverteller. Het boek is een mengeling van een filosofisch traktaat, schelmenroman en een geschiedeniswerk. (Gooi en Eemlander)
  • Rijk geschakeerd. (Cutting Edge)
  • Met ironische terzijdes legt het vloekhout de obsessies van de (religieuze) mens bloot. Hij komt gaandeweg tot de conclusie dat de mensen ‘hun inbeelding voor werkelijkheid’ houden. (…) Tegenover een metafysische wereldbeeld stelt hij een humanistische opvatting. Het bijzondere vertelperspectief levert originele inzichten op. De verhouding tussen het aardse en het metafysische wordt op een humoristische manier gethematiseerd. Dit (…) wekt zowel verwondering als ontroering. Het laat zien (…) hoe grappig en inventief de menselijke verbeelding kan werken. (De Reactor, dereactor.com)
  • Een verhaal dat in wezen gaat over de zoektocht naar de verloren schoonheid en onschuld. (Mappalibri)
  • De Boose heeft zich ernstig geamuseerd met het sluitstuk van zijn trilogie. Ik ook. (https://patricklateur.be/2018/10/10/de-icoon-van-golgota)

Over Dondersteen

Dondersteen van Johan de Boose

Zie voorpagina van deze site. Binnenkort zijn alle artikelen ook hier te lezen.